Wist je dat we allemaal dezelfde soort bananen eten? We hebben elk onze voorkeur van appel- en peersoort en we praten hier dan ook over verschillende eigenschappen: smaak, vorm, kleur. Op gebied van bananen ligt dat allemaal niet zo moeilijk. Ook al zijn er meer dan 1000 bananensoorten, we eten allemaal de Cavendish banaan.
Monocultuur van bananen
Alle commercieel geproduceerde bananen zijn in principe genetisch hetzelfde, en dat komt omdat commercieel geproduceerde bananen zich niet seksueel kunnen reproduceren: ze hebben geen zaden. De kleine zwarte puntjes die je ziet wanneer je een banaan doorsnijdt zijn slechts de laatste overblijfselen van wat de reproductieve kern van de banaan ooit was. Nieuwe bananen groeien van “sukkels” – uitlopers van een plant. Deze genetische gelijkenis maakt bananen extra vatbaar voor ziektes, dat is de reden dat, toen de Gros Michel bananen werden getroffen, bananenplantages een nieuw ras moesten telen. En nu heeft een variant van de schimmel (Panama ziekte) ook de Cavendish bananen in het vizier.
De schimmel heeft nu nog geen invloed op de Latijns- en Zuid-Amerikaanse bananenplantages, dat is ook de reden waarom er nog steeds stapels bananen in je supermarkt liggen. Maar er is wel reden tot ongerustheid. Het gaat hier dan ook niet om ‘of het gaat gebeuren’ het gaat om ‘wanneer het gaat gebeuren’ (tijdspanne: tussen de 10 en 30 jaar!). Moeten we dan verder doen met een monocultuur van bananen, of zal de commerciële bananenindustrie eindelijk een verscheidenheid en op diversiteit gebaseerde aanpak hanteren?
Grote kruidachtige plant
Net als kokosnoten en papaja’s, groeien bananen aan wat lijkt op een grote boom – maar het is eigenlijk een grote kruidachtige plant. Aan elke plant groeit meestal “slechts” één tros bananen. Maar zo’n tros bananen is niet wat we kopen in de winkel. Zo’n tros ziet eruit als een gelaagde bananen kroonluchter, en kan wel meer dan 100 kg wegen. Die lagen worden “handen” genoemd, en elke individuele banaan is, je raadt het al, een “vinger”.
Rijpe banaan
Wanneer je bananen koopt in de winkel, zijn ze vaak nog wat groenachtig. Thuis blijven ze dan verder rijpen. Voor de meeste mensen is een banaan rijp als hij overal gelijkmatig geel is, met slechts een klein beetje groen aan de steel. Wanneer ze wat bruine vlekjes vertonen zijn ze nog steeds goed, zij het een beetje zachter. Als ze meerdere donkere vlekken krijgen is het tijd om ze te bakken.
Pellen van een banaan
De meesten van ons pellen een banaan te beginnen bij de steel, maar Chiquita raadt het schillen vanaf de onderkant aan. Zo doen de apen het trouwens ook! En zo krijg je minder “draden” aan je banaan.
Tip: de schil van een banaan gooi je best niet meteen in de compostbak, je kan ze namelijk nog gebruiken om te kuisen! (Bijvoorbeeld om je lederen schoenen weer op te blinken)